Bahar aylarında bir çox insan burun axması, öskürək və halsızlıqdan şikayət edir. Amma bu, sadəcə soyuqdəymədir, yoxsa mövsümi allergiya? Simptomların oxşarlığı çox vaxt çaşqınlıq yaradır. Lakin düzgün diaqnoz həm müalicə, həm də ümumi sağlamlıq üçün həlledici əhəmiyyət daşıyır.
E-saglam.az xəbər verir ki, Allergist-immunoloq Artem Batin və Lab4U laboratoriyasının tibbi məsləhətçisi, fəlsəfə doktoru Ekaterina Gergesova bu mövzuda əsas fərqləri izah edirlər.
Əsas fərqlər aşağıdakılardır:
1. Səbəb:
-
Soyuqdəymə (ARVI) – respirator viruslardan qaynaqlanır.
-
Allergiya – bitki tozcuqlarına (ağcaqayın, ağcaqanad və s.) immun reaksiyadır.
2. Başlanğıc:
-
ARVI – yavaş başlayır: əvvəl burun axması və halsızlıq, sonra simptomlar tədricən artır.
-
Allergiya – qəfil və kəskin başlayır, tozlanma dövrü ilə üst-üstə düşür.
3. Müddət:
-
ARVI – adətən 5–7 gün davam edir.
-
Allergiya – allergenlə təmas davam etdiyi müddətdə bütün çiçəklənmə mövsümü boyu qala bilər.
4. Temperatur:
-
ARVI – çox vaxt qızdırma müşahidə olunur.
-
Allergiya – adətən qızdırma olmur.
5. Öskürək:
-
ARVI – quru və ya nəm öskürək ola bilər.
-
Allergiya – daha çox quru öskürək müşahidə olunur.
6. Digər əlamətlər:
-
ARVI – baş ağrısı, bədən ağrıları, ümumi zəiflik.
-
Allergiya – göz qaşınması, asqırma, göz qapaqlarında şişkinlik, burun qızartısı.
Allergiyadan şübhələnməyə əsas verən hallar:
-
Simptomların hər il eyni vaxtda təkrarlanması.
-
Çiçəklənmə mövsümləri ilə üst-üstə düşməsi: ağaclar (mart–may), çəmənlik otları (may–iyun), alaq otları (iyul–sentyabr).
-
7–10 gün ərzində yaxşılaşma müşahidə olunmaması.
-
Quru, küləkli havada və ya açıq havada simptomların güclənməsi, evdə isə azalması.
-
Yaxın qohumlarda allergiyanın olması (irsiyyət faktoru).
Diaqnostika üsulları:
Həkim allergiyanı təsdiqləmək üçün əlavə müayinələr təyin edə bilər:
-
Qan analizləri: ümumi qan sayımı, eozinofil zülalı, ümumi və spesifik IgE testləri.
-
Dəri testləri (prick-test): dəriyə allergen damcısı tətbiq edilir və yüngül cızıqlar vasitəsilə reaksiyaya baxılır. Həmçinin yamaq testi də aparıla bilər.
Qeyd: Dəri testləri xəstəliyin kəskinləşməsi, ekzema, psoriaz zamanı və ya antihistaminik/hormon müalicəsi fonunda aparılmır. Həmçinin 3 yaşdan kiçik uşaqlara tətbiq edilmir.
Tərcümə: Nəzrin Abbas
E-saglam.az
