Elm adamları, kalmardan ilham alaraq inkişaf etdirdikləri mikrojet sistemindən istifadə edərək dərmanları birbaşa toxumaya çatdıra bilən yeni bir üsul hazırlayıblar.
E-saglam.az Türkiyə mediasına istinadən xəbər verir ki, bu innovativ üsul, makromolekulların daha effektiv şəkildə çatdırılmasına imkan verərək, mövcud inyeksiya metodlarının əvəzində istifadə oluna bilər.
Kalamardan ilhamlanan texnologiya
Nature jurnalında dərc olunan tədqiqatda, sefalopod canlılarının təbii reaktiv hərəkət mexanizmindən ilham alınaraq, mikrojet sistemi hazırlanıb. Bu sistem, insulin və RNT kimi makromolekulları yüksək təzyiqli reaktivlərlə mədə-bağırsaq toxumasına çatdıraraq, mövcud inyeksiya üsullarının mənfi cəhətlərini aradan qaldırmağı hədəfləyir.
Ənənəvi inyeksiya metodları, tibbi təlim ehtiyacı, iynənin yaratdığı zədə riski və tullantıların idarə olunması kimi çətinliklərlə qarşılaşır. Yeni mikrojet texnologiyası bu çətinlikləri aradan qaldırmaq, xəstələrin müalicəyə uyğunluğunu artırmaq və dərmanların sorulmasını yaxşılaşdırmaq məqsədi güdür.
Mikrojet sistemi: Yeni bir yanaşma
Tədqiqatçılar, dərmanları mədə-bağırsaq toxumalarına çatdırmaq üçün mikrojet sistemini (MiDe) optimallaşdırıblar. Cihaz dörd fərqli modeldə hazırlanıb: Radial modellər (MiDeRad), nazik bağırsaq kimi boru strukturları üçün, eksenel modellər (MiDeAx) isə mədə kimi geniş sahələr üçün nəzərdə tutulub. Cihazlar laboratoriya şəraitində müxtəlif parametrlər üzrə sınaqdan keçirilib.
Ex vivo təcrübələrdə donuz toxuması istifadə edilərək mayenin paylanması və toxuma nüfuzu araşdırılıb. In vivo testlərdə isə insulin, GLP-1 analoqları və siRNA kimi terapevtik maddələr donuz və itlərin mədə-bağırsaq traktına çatdırılıb. Təhlükəsizlik testləri, cihazın toxuma zədələnməsinə səbəb olmadığını və dərmanları hədəf toxumaya effektiv şəkildə çatdırdığını təsdiqləyib.
Yeni texnologiyanın üstünlükləri
İkiqat nozzle dizaynı sayəsində cihazın geri çəkilmə effekti azalır və sabitlik artır. Tədqiqatçılar qeyd edirlər ki, bu iynəsiz mikrojet sistemi, subkutan inyeksiya ilə müqayisədə yüksək bioavailability səviyyələrinə çatıb və mədə-bağırsaq toxumasında təhlükəsiz şəkildə istifadə oluna bilər.
Bu texnologiya, ənənəvi inyeksiya metodlarına alternativ olaraq dərman və peyvənd tətbiqində inqilab yarada bilər.
