Əhalinin 40%-ə yaxını həyatı boyu huşunu itirsə də, indiyə qədər elm adamları huşunu itirmə zamanı bədəndə nə baş verdiyini dəqiq bilmirdilər.
E-saglam.az xəbər verir ki,“Nature” jurnalında dərc olunan yeni araşdırmada mütəxəssislər bu fenomenin sirrini açıblar.
Kaliforniya Universitetinin alimləri ilk dəfə olaraq huşunu itirməyə səbəb olan dəqiq genetik yolu müəyyən ediblər. Komanda beyin və ürək də daxil olmaqla daxili orqanlar arasında siqnalların ötürülməsində mühüm rol oynayan nodoz qanqliyaları kimi tanınan duyğu klasterinin genetikasına diqqət yetirib. Bu çoxluqdakı vagus sensor neyronları (VSN) ürək reaksiyasından məsul olan Bezold-Jarisch refleksi (BJR) ilə əlaqələndirilir.
Siçanlar üzərində aparılan təcrübələr, NPY2R genini ifadə edən VSN-lərin BJR ürək refleksinin aktivləşdirilməsində əsas rol oynadığını ortaya qoydu. NPY2R VSN-ləri aktivləşdirildikdə, siçanlar huşunu itirdilər və insanlarda bayılma vəziyyətinə düşdülər. Bu anda beyin fəaliyyəti azaldı və gözlər geri döndü.
VSN NPY2R ilə huşunu itirmə arasındakı əlaqəni təsdiqləmək üçün elm adamları siçanlarda VSN NPY2R-ni sildikləri əlavə sınaqlar keçirdilər. Bundan sonra huşunu itirmə və BJR ürək refleksi dayandı, bu da huşunu itirmə prosesində beyin fəaliyyətinin mühüm rolunu göstərir.
Neyroloqlar ənənəvi olaraq orqanizmin sadəcə beyni izlədiyinə inanırdılar, lakin indi getdikcə daha aydın olur ki, orqanizm beyinə siqnal göndərir, sonra isə beyin funksiyasını dəyişir.
Tərcümə: Könül Oruc
