Çoxsaylı tədqiqatlar yüksək emosional intellektin üstünlüklərini nümayiş etdirib.
Emosional intellekt bizim şəxsi və peşəkar həyatımızı dərindən formalaşdıran kritik mühüm vərdişdir. Mahiyyət etibarllə emosional intellekt öz emosiyalarının səmərəli idarə edilməsi cə bizi əhatə edənlərin hisslərini anlamağı nəzərdə tutur.
E-saglam.az Moderator.az-a istinadən xəbər verir ki, bu barədə "New Trader U" nəşri yazıb.
Bir çox təqdiqatlar yüksək emosional intellektin çox böyük üstünlüklərini nümayiş etdirib. Emosional intellekti yaxşı inkişaf etmiş insanlar daha dolğun münasibətlərə, daha yaxşı psixiki sağlamlığa və daha əhəmiyyətli karyera uğurlarına malik olur.
İnsanın bu sahədə öz üzərində işləməsini sübut edən 10 əlamət var.
1. Stresin idarə edilməsində çətinliklər
Emosional intellekti aşağı olan insanlar çox zaman yüksək təzyiq hallarının öhdəsindən səmərəli şəkildə gəlməyə cəhd edir. Mürəkkəb şərait ruh düşkünlüyünə gətirib çıxara bilər və ya məyusluq və əsəbilik yarada bilər. Stresin öhdəsindən səmərəli gəlməyin belə aşağı olmaq qabiliyyəti emosional oyanışlara və ya təzyiq altında qərarlar qəbul etmək qabiliyyətinin pisləşməsinə gətirib çıxara bilər.
2. Məhdud "emosional söz ehtiyatı"
Məhdud "emosional söz ehtiyatı" çox zaman emosional intellekti aşağı olanlarda müşahidə edilir. Özünün daxili duyğularını geniş anlamaq əvəzinə, emosional intellekti aşağı olan insanlar bəsit "yaxşı" və "pis" damğalar kimi öz hisslərini müəyyən edib formalaşmasında çətinliklərlə üzləşə bilər. Bu, dərindən özünün dərk edilməsi yolunda maneəyə çevrilə və başqa insanlarla ünsiyyətə maneçilik törədə bilər.
3. Empatiya çatışmazlığı
Başqasının yerində olmaq və onun dərdinə şərik çıxmaq qabiliyyəti yüksək emosional intellektin təməl daşıdır. Bu intellekt aşağı olduqda insan ətrafında olanların emosiyalarını anlamaqda çox zaman çətinlik çəkir. Empatiya çatışmazlığı özünü hissiyatsızlıqda büruzə verə bilər və bu, möhkəm münasibətlərin qurulması və saxlanılmasını çətinləşdirir.
4. Özünütəsdiqlə bağlı çətinliklər
Öz tələbətları və ya fikirlərini ifadə etdikdə passivlik və aqressiya arasında balansa nail olunması emosional intellekti aşağı olan insanlarda çatışmır. Onlara öz maraqlarını incəliklə müdafiə etmək çətin olur. Belə inadkarlıq çox zaman kommunikasiya uğursuzluqlarına və münasibətlərdə gərginliyə gətirib çıxarır.
5. Küsülü qalmaq
Keçmiş incikliklərdən xilas olmaq və irəliyə getmək emosional intellekti aşağı olan insanlar üçün mürəkkəb məsələ ola bilər. Onlar inciklikləri unutmur, bununla da kədər və bikefliyə kök salmağa imkan verir. Bu meyl münasibətlərə xələl gətirə və insanları şəxsi inkişaf və sağalmaq kimi lazımi imkanlardan məhrum edə bilər.
6. Öz emosiyalarında başqalarını ittiham etmək
Öz emosiyalarına görə məsuliyyət hissi güclü emosional intellekt üçün həyatı əhəmiyyət kəsb edir. Bununla bağlı çətinlikləri olanlar tez-tez özünün daxili halına görə məsuliyyəti başqalarında görür. Bu cür qurban mövqeyini qəbul etməklə və öz hisslərinin daxildən gəldiyini etiraf etməməklə belə adamlar öz inkişafına əngəl törədir.
7. Çətinliklərin qarşısının alınmasında pis vərdişlər
Emosional intellekt tam inkişaf etmədikdə insanlar tez-tez həyatın çətinliklərinin qarşısının alınmasında qeyri-sağlam mexanizmlərə əl atır. Öz hissləri ilə üz-üzə gəlmək və onlar üzərində əməli surətdə işləmək əvəzinə, onlar öz emosiyalarını psixi aktiv maddələrdən sui-istifadə kimi zərərli davranış modellərinin köməyilə kütləşdirir və ya onları görməzdən gəlir. Belə strategiyalar emosional distresi uzunmüddətli perspektivdə yalnız pisləşdirir və psixi sağlamıqla bağlı ciddi problemlərə yol açır.
8. Tənqidin qəbul edilməsi ilə bağlı çətinliklər
Emosional intellekti aşağı olan insanlar tənqiddən faydalı nəticələr çıxarmaq və pozitiv dəyişiklikləri stimullaşdırmaq əvəzinə, tez-tez bunu özünü müdafiə etməklə və ya rədd etməklə qarşılayır. Xarici təsirə belə refleksiv müqavimət şəxsi və peşəkar inkişaf yolunda xeyli maneə ola bilər.
9. Özünüdərketmənin çatışmazlığı
Emosional intellektin əsası özünedərketmədir, bu, öz emosiyalarını, triggerlərini, güclü və zəif tərəflərini anlamaq qabiliyyətidir. Emosional intellekti aşağı olan insanlar tez-tez bu sahədə çətinliklərlə üzləşir, onların daxili həyatını və münasibətlərini formalaşdıran qanunauyğuluqları və meyllərı görmür.
10. Ünsiyyətdə tez-tez baş verən anlaşılmazlıqlar
Ünsiyyətdə anlaşılmazlıqlar emosional intellekti aşağı olanlar üçün adi haldır. Belə insanlar tez-tez başqalarının emosional siqnallarını düzgün anlamır və ya öz hisslərini səmərəli şəkildə ötürə bilmir. Bu, böyük məyusluğa səbəb ola bilər, habelə şəxsi və peşəkar əlaqələrdə gərginlik yarada bilər.
Emosional intellekti necə inkişaf etdirmək olar?
Emosional intellekt çox çevik xüsusiyyətdir və onu bütün həyatı boyunca məqsədyönlü praktika və öz işinə sədaqətlə inkişaf etdirib möhkəmləndirmək olar.
Yüksək emosional intellektə aparan yol özünüdərketmədən başlayır. Bunu anlamaq öz emosiyalarını daha zirək idarə etməyə kömək edən praktiki strategiyaların işlənib hazırlanmasının əsasını qoyur.
Bizim empatiya qabiliyyətimizin genişləndirilməsi heç də az əhəmiyyətli deyil. Başqalarının təcrübəsi və perspektivlərində maraqlı olmaq bizim səmimiyyətimizi artıra və autentik ünsiyyət qabiliyyətimizi dərinləşdirə bilər.
Fəal şəkildə dinləmək praktikası, mülahizələrdən yan keçmək və şəfqət hissinin genişləndirilməsi bu istiqamətdə möcüzə yarada bilər.
