Sidik qaçırma nədən olur və necə müalicə olunur?

Sidik qaçırma (tibbi adıyla inkontinans) — insanın sidiyini istəmədən saxlayıb tuta bilməməsidir. Bu, ya gülərkən, öskürərkən, qaçarkən sızıntı şəklində, ya da qəfil sidik hissi ilə tualetə çatmadan baş verə bilər.

E-saglam.az xəbər verir ki, əsas səbəblər aşağıdakılardır:

Zəifləmiş pelvik (çanaq dibi) əzələləri
- Xüsusilə doğuşdan sonra qadınlarda bu əzələlər boşalır.
- Kişilərdə isə prostat əməliyyatlarından sonra bu problem yarana bilər.
Hormonal dəyişikliklər
- Menopoz dövründə estrogen hormonunun azalması sidik kisəsinin nəzarətini zəiflədə bilər.
Sidik yolları infeksiyaları
- Keçici sidik qaçırma hallarına səbəb ola bilər.
Sinir sistemi pozğunluqları
- Diabet, insult, Parkinson və onurğa beyni zədələri bu əzələlərin idarəsini poza bilər.
Piylənmə və xroniki öskürək
- Qarın daxili təzyiqi artıraraq sidik qaçırmanı gücləndirir.

Sidik qaçırmanın növləri:

Stress tipi: güləndə, öskürəndə, idman edəndə sidik sızması.
Təcili (urge) tipi: qəfil sidik hissi gəlir və tualetə çatmadan qaçır.
Qarışıq tip: hər iki hal bir yerdə müşahidə olunur.
Axıntı tipi: sidik kisəsi tam boşalmadığı üçün davamlı damcı şəklində sızma olur.

Həlli yolları və müalicə:

Pelvik döşəmə (Kegel) məşqləri:
- Sidiyi saxlayarkən işləyən əzələləri gücləndirir.
- Gündə 10-15 dəfə, 3 set şəklində edilməlidir.
- Qadınlar və kişilər üçün eyni dərəcədə faydalıdır.
Sidik kisəsi məşqləri:
- Sidik hissi gələndə dərhal getmək yerinə, bir neçə dəqiqə gözləyərək kisəni tərbiyələndirmək.
Ağırlıq nəzarəti və qidalanma:
- Artıq çəki və qəbizlik sidik qaçırmanı artırır.
- Qəhvə, spirt və qazlı içkilərdən uzaq durmaq lazımdır.
Fizioterapiya və biofeedback üsulları:
- Əzələləri doğru şəkildə işlətməyi öyrədir.
Dərman müalicəsi:
- Təcili tip inkontinansda həkim tərəfindən təyin olunur.
Cərrahi müalicə:
- Qadınlarda “sling” əməliyyatı (sidik kanalını dəstəkləyən lent yerləşdirilməsi).
- Kişilərdə süni sidik sfinkteri və ya uretro lift üsulları istifadə olunur.