Yay aylarında hamiləlik özü ilə diqqətli olmaq lazım olan bir çox vəziyyəti gətirir. Çünki dəridə zəiflik, ödem, ürək döyüntüsü, şişkinlik, ürəkbulanma, qusma, reflü və qəhvəyi ləkələr bu mövsümü dözülməz edə bilər.
E-saglam.az xəbər verir ki, Ginekologiya və Doğuş Mütəxəssisi Dr. Cem Öncüloğlu yay aylarında diqqət edilməli olan qaydaları açıqlayıb. O, mühüm təkliflər və xəbərdarlıqlar edib.
Tərkibində yüksək su olan qidalar istehlak edin
Yay ayları təzə meyvə və tərəvəzlərin bol olduğu vaxtdır. Bu dövrdə vitamin və minerallarla zəngin qidaların qəbulu həm ananın, həm də körpənin sağlamlığı üçün son dərəcə əhəmiyyətlidir. Bu dövrdə az və tez-tez yemək həzmi asanlaşdırır və mədə pozğunluqlarının qarşısını alır. Yemək zamanı yüngül və vitaminli qidalardan istifadə etmək tövsiyə olunur. Bədəndə maye itkisinin qarşısını almaq üçün xiyar və qarpız kimi su tərkibi yüksək olan qidaları orta miqdarda istehlak etmək faydalıdır.
Bu 3 üsulla özünüzü günəşdən qoruyun
Hamiləlik dövründə hormonal dəyişikliklər səbəbindən dəri daha həssas ola bilər. Xüsusilə estrogen və progesteron hormonlarının artması melanositlərin (dəridə rəng piqmenti əmələ gətirən hüceyrələr) daha aktiv olmasına səbəb olur. Dəridə rəng dəyişiklikləri və üzdə melazma adlı hamiləlik maskası yarana bilər. Melasma üzdə qəhvəyi və ya boz ləkələr şəklində inkişaf edir və adətən alında, yanaqlarda, yuxarı dodaqda, burunda və çənədə görünür. Günəş şüaları bu vəziyyəti daha da pisləşdirə bilər. Dr. Cem Öncüloğlu buna görə də günəşin zərərli ultrabənövşəyi şüalarından qorunmaq üçün üç üsulu, yəni geniş kənarlı papaq, günəş eynəyi və yüksək qoruyucu faktorlu günəş kremini xüsusi vurğuladı və dedi: “Günəşdən qoruyan kremlər, UVA və UVB şüalarına qarşı qoruma təmin edən və ən az SPF 30 olanlara üstünlük verilməlidir." . “Bundan əlavə, günəşin ən güclü olduğu saat 11:00-16:00 arasında çölə çıxmaqdan çəkinmək lazımdır”.
D vitamini üçün 10-15 dəqiqə günəş vannası qəbul edin
Günəş işığının mənfi təsirləri ilə yanaşı, D vitamini sintezi kimi son dərəcə əhəmiyyətli faydaları da var. D vitamininin sümük sağlamlığı və immunitet sistemində əsas rol oynayır. Günəş işığının zərərli təsirlərini minimuma endirmək üçün nəzarətli və gündəlik 10-15 dəqiqə günəş vannası qəbul etmək kafidir.
Paltarlarınızı rahat saxlayın
Yay aylarında rahat və bədəninizi sərin saxlayacaq paltar seçmək çox vacibdir. Pambıq və kətan kimi nəfəs alan parçalardan açıq rəngli, boş və rahat paltarlar geyinməyə diqqət edin. Çünki dar və sintetik paltarlar tərləməni artıra və diskomfort yarada bilər. Tünd rəngli paltarlardan çəkinin, çünki bu, bədən istiliyini və susuzluğu artıra bilər.
Qida zəhərlənməsinə qarşı tədbir alın
Yay aylarında çöldə yemək vərdişi də artır. Bu dövrdə qidaların asanlıqla xarab olmasına görə zəhərlənmə riskini yüksəkdir. Evdən kənarda yemək yeyərkən gigiyenik qaydalara diqqət yetirilməli, ətlər yaxşı bişirilməli, çiy tərəvəzlər və meyvələr yaxşı yuyulmalıdır.
Ayaqlarda ödem üçün bunları edin
Hamiləlik dövründə ayaqlarda artıq mövcud olan ödem istilik səbəbindən daha da artır. Ödəmin qarşısını almaq üçün rahat ayaqqabılar seçməli, bol su içməli, gəzməli, uzun müddət oturmalı olarsa ayaqlarınızı uzatmalı, istirahət edərkən ayaqlarınızı bir-iki yastıqla bədən səviyyəsindən yuxarı qaldırmalısınız. Lazım gələrsə, bir ölçü böyük ayaqqabı istifadə edə bilərsiniz. Ayaqların masajı da faydalıdır.
İdman çox vacibdir, amma…
Yay aylarında yüngül məşqlər etmək həm fiziki sağlamlıq, həm də ruhi tarazlıq üçün vacibdir. Gəzinti, üzgüçülük və yoqa kimi aşağı intensivlikli fəaliyyətlər edə bilərsiniz. Bununla belə, məşq edərkən limiti aşmayın, çünki maye itkisi və sonradan aşağı təzyiq baş verə bilər.
Rutin yoxlamalarınızı laqeyd yanaşmayın
Yay aylarında hamiləlik prosesinə təsir edə biləcək problemlərdən qaçmaq üçün mütəmadi olaraq həkim müayinələrinə davam etməyi unutmayın. Mümkünsə, 34-cü həftədən əvvəl tətil cədvəlinizi təşkil etməyə çalışın. Bayram öncəsi həkiminizlə görüşməyi və mümkün risklər barədə məlumat almağı unutmayın.
Dehidrasiya və günəş vurmasına diqqət yetirin!
Yay aylarında gün vurması və az maye qəbulu səbəbindən susuzlaşma riski artır. Başgicəllənmə, zəiflik hissi, ağız quruluğu, az və tünd rəngli sidik və baş ağrısı bu iki xəstəliyin ümumi siqnallarıdır. Hər hansı bir əlamət ortaya çıxdıqda dərhal maye qəbulunu artırmalı, kölgəli və sərin yerdə dincəlmək lazımdır. Əgər əlamətlər getməzsə ananın sağlamlığı körpə üçün çox əhəmiyyətlidir. Ən qısa zamanda həkimə müraciət etmək lazımdır.
Çirkli və ya həddindən artıq xlorlu hovuzda üzməyin
Hamiləlik dövründə sərinləmək üçün hovuzda və ya dənizdə üzmək olar. Hamiləlikdə üzmənin əzələləri rahatlaşdırdığı üçün çox yaxşı bir məşqdir. Çirkli və həddindən artıq xlorlu hovuzlardan mütləq uzaq durmaq lazımdır. Çirkli və ya həddindən artıq xlorlu hovuzlar hamiləlik zamanı göbələk infeksiyası kimi müxtəlif vaginal infeksiyalara səbəb ola bilər. Dəniz suyu ümumiyyətlə daha təhlükəsiz olsa da, eyni səbəblərdən çox izdihamlı və çirkli çimərliklərdən qaçınmaq lazımdır. Günəşin çox isti olmadığı səhər və ya axşam saatlarında dənizdə və ya hovuzda üzməyə üstünlük verilməlidir. Yaş çimərlik paltarında çimmək vaginal göbələk infeksiyasına səbəb ola biləcəyi üçün üzgüçülükdən sonra çimərlik paltarının tez zamanda dəyişdirilməsinə diqqət yetirilməlidir.
Səyahət edərkən tez-tez fasilələr edin
Yay tətili və səyahətlər zamanı bəzi qaydalara diqqət yetirməyiniz sağlamlığınız üçün çox vacibdir. İsti hava və uzun müddət bir yerdə oturmaq bədəndə ödem və ayaqlarda tromboz deyilən laxtalanma riskini artırır. Bu səbəbdən uzun səfərlər zamanı qan dövranını təmin etmək üçün oturarkən ayaqlarınızı hərəkət etdirməli, tez-tez fasilələr verməli və istirahət dayanacağında 5-10 dəqiqəlik gəzintilər etməlisiniz. Təyyarə ilə səyahət etmək istəyirsinizsə, əvvəlcədən həkiminizlə məsləhətləşməyi unutmayın.
Tərcümə: Könül Oruc
